Do momentu utworzenia województwa gorzowskiego koszykówka w Gorzowie rozwijała się z dużym trudem. Największym jej osiągnięciem był awans do II ligi w 1992 r. – bezpośredniego zaplecza najwyższego szczebla rozgrywek (I ligi). A po niemal dwudziestu latach w 2011 roku gorzowscy koszykarze ponownie osiągnęli drugoligowy szczebel. Początki gorzowskiej męskiej koszykówki sięgają pierwszej połowy lat 50-tych. Już 11 stycznia 1953 roku odbył się w Gorzowie finał mistrzostw województwa. Zwyciężyła wówczas Spójnia Zielona Góra przed Stalą Zielona Góra i Gwardią Zielona Góra. Czwarte miejsce zajął zespół Kolejarza Gorzów, który odniósł tylko jedną wygraną, ze Spójnią Gubin. Od sezonu 1953/54 ruszyły rozgrywki „regularnej” wojewódzkiej klasy A, w której wzięły udział także zespoły gorzowskie: Spójnia (5. miejsce), oraz Kolejarz (7. miejsce). Szybko jednak obie sekcje upadły, i przez następne lata basketball uprawiano w Gorzowie jedynie w szkołach. Właśnie na bazie „szkolnego” KS ZSSZ Zryw nastąpiła „reaktywacja” męskiej koszykówki, i ponowne zgłoszenie do rozgrywek. Drużyna Zrywu w sezonie 1956/57 spisała się bardzo dobrze, zajmując 2. lokatę w województwie. Jednak już w 1957 r. zawodników i sekcję Zrywu przejął KS Unia przy Zakładach Włókien Chemicznych Stilon, rozpoczął się tym samym nowy etap rozwoju koszykówki mężczyzn w Gorzowie, gdyż w niebiesko-białych barwach gorzowscy koszykarze grali aż do 1975 r. W latach 1958-60 zespół Unii dzielnie walczył w rozgrywkach klasy A, ale niestety, mimo ogromnych chęci i apetytów, nie udało mu się awansować do II ligi. Najbliżej awansu koszykarze Unii byli w 1960 r., lecz na turnieju eliminacyjnym w Zielonej Górze ulegli Śląskowi II Wrocław, Stali Ostrów i Łączności Opole. W ówczesnym okresie bardziej znanymi zawodnikami byli: Wawrzyn Andrejew, Arkadiusz Drzewiecki, Zbigniew Freis, Tadeusz Gawliński, Andrzej Idziniak, Janusz Kucera i Bernard Kukucki.

W latach 1961-68 koszykarze Stilonu występowali nadal w zielonogórskiej klasie A (okręgowej), rozgrywając swoje mecze w kameralnej salce w późniejszym „Centrum Promocji ZWCh”. Po reorganizacji rozgrywek od 1968 r. walczyli oni w lidze międzywojewódzkiej złożonej z drużyn z ówczesnych województw zielonogórskiego i wrocławskiego. Trzy lata później powiększono ją o województwa łódzkie i poznańskie (najlepszym wynikiem Stilonu było w tym czasie 5. miejsce w sezonie 1972/73). W 1974 r. sekcja zaprzestała działalności, a zawodnicy wraz z opiekunami odeszli pod skrzydła AZS AWF Gorzów.

Przeciwnikami Stilonu były w latach 1957-74 m. in.: Pogoń Wschowa, Lechia Zielona Góra, Chrobry Głogów, Zagłębie Wałbrzych, Warta Poznań, Lech II Poznań, Ślęza Wrocław, Zagłębie Konin, AZS Wrocław, Odra Wrocław, Śląsk II Wrocław, Start Łódź, Olimpia Poznań, Turów Zgorzelec, Widzew Łódź, Zastal Zielona Góra, AZS WSInż. Zielona Góra, Górnik II Wałbrzych oraz Polonia Leszno. Obok wyżej wymienionych koszykarzy wyróżniali się także: inicjator sekcji Stanisław Seweryński, Czesław Majorek, Anatol Linkiewicz, Jan Kieliszczyk, Zbigniew Domaradzki, Zygmunt Musiała, Zbigniew Rowiński, Leszek Szłapiński, Roman Siwek, Jerzy Kaszyca (były piłkarz Unii), Jerzy Stańko, Krzysztof Kawa, Marian Gołąb, Włodzimierz Sielewicz, Zbigniew Szymański, Grzegorz Leszczyk, Jacek Zyk, Bohdan Tołkacz, Zbigniew Pietrzyszyn, Andrzej Stanek (w latach 90-tych trener II-ligowej drużyny ZBR Warta Gorzów), Janusz Wojtczak i Mieczysław Więckowicz. Szkoleniowcami byli kolejno: Tadeusz Gawliński, Mieczysław Kuleczka, Wawrzyn Andrejew, Stefan Wołodko i Tadeusz Gronowski.

W 1969 roku w Szkole Podstawowej nr 8 im. Janusza Korczaka w Gorzowie Wlkp. pierwszą pracę pedagogiczną podjął młody 22 letni Włodzimierz Ćwiertniak, który jako pierwszy wprowadził w naszym mieście zorganizowane szkolenie od podstaw młodych koszykarzy. Pod okiem W. Ćwiertniaka w 1972 roku drużyna młodzików wywalczyła złoty medal Mistrzostw Województwa Zielonogórskiego i tym samym reprezentowała nasz region w Mistrzostwach Polski Młodzików – Łódź 1972. Zespół W.Ćwiertniaka odniósł tam pierwszy i największy sukces dla Gorzowa w tej kategorii wiekowej - zdobywając brązowy medal.

W koszykówce seniorskiej pod szyldem AZS-u AWF gorzowscy koszykarze startowali bardzo krótko, bo tylko przez trzy sezony - w klasie okręgowej, a potem w klasie MW. Nie odnieśli jednak wielkich sukcesów, toteż w 1978 r. sekcję przekazano do MZKS Komunalni.

Aspiracje na awans do II ligi były w Komunalnych ogromne. Ściągnięto nawet niezłych zawodników, byłych ligowców – Romualda Fajerskiego z Lecha Poznań, Huberta Kempistego (Ślask Wrocław), Zbigniewa Miziewicza(Zastal Z.Góra) i Władysława Kosia z Pogoni Szczecin. W sezonie 1978/79 Komunalni zajęli dopiero 4. miejsce, a w kolejnych dwóch sezonach - czwartą i trzecią lokatę, po czym zespół poszedł w rozsypkę. W latach 1978-81 drużyna Komunalnych rywalizowała m. in. z: Pogonią Szczecin, Spójnią Stargard Szczeciński, Olimpią Poznań, AZS-em Poznań, Lechem II Poznań, Zagłębiem Konin, Kotwicą Kołobrzeg oraz Stalą Ostrów. Trenerami w/w zespołu byli; Tadeusz Gronowski (pierwsze dwa sezony) i Jerzy Stańko – kolejne dwa.

Mimo dużych nakładów finansowych, zaangażowania działaczy oraz gorzowskiego środowiska sportowego „Komunalni” nie zdołali awansować do II ligi i w 1982 r. sekcja została wycofana z rozgrywek i rozwiązana. Podobny los spotkał drużynę żeńską, bo już w 1979 r. Po dwóch latach przerwy podjęto kolejną próbę walki o II ligę. Tym razem utworzono sekcję męskiej koszykówki w WLKS Orlęta. Inicjatorem powołania wspomnianego zespołu był gorzowski zawodnik, kapitan Komunalnych Andrzej Stanek. Drużyna wystartowała ponownie w rozgrywkach klasy MW, i z roku na rok pięła się coraz wyżej w tabeli (7., 6., 5., 5., 5., 3.), jednak w 1989 r., głównie z powodów finansowych, rozwiązano ją.

Przeciwnikami zespołu Orląt w latach 80-tych były zespoły z woj. szczecińskiego (m. in. AZS Szczecin, Pogoń II Szczecin, Spójnia II Stargard Szczeciński), koszalińskiego (AZS II Koszalin, Kotwica Kołobrzeg) i poznańskiego (m. in. Warta Śrem, Lech II Poznań), a także derbowi rywale - Warta Międzychód i POM Strzelce Krajeńskie.

W 1990 roku, z inicjatywy miejscowych działaczy i zawodników, powstała sekcja pod nazwą sponsora Akori. Już w pierwszym sezonie (1990/91) włączona została do ligi międzywojewódzkiej i nawet zwyciężyła w rozgrywkach, ale na turnieju półfinałowym o wejście do II ligi w Inowrocławiu (z udziałem miejscowej Noteci oraz Stali Ostrów i Gwardii Szczytno) nie uzyskała dalszego awansu. Cel ten osiągnęła za to w 1992 roku ekipa powstała na bazie KS Akori, czyli KS przy Zakładzie Budowlano-Remontowym Warta. W rozgrywkach klasy MW sezonu 1991/92 zespół ZBR Warta zajął drugie miejsce za Kotwicą Kołobrzeg, wyprzedzając jednocześnie Sokoła Międzychód, AZS Szczecin, AZS Poznań, Victorię Września, Lecha II Poznań, AZS II Koszalin i Pogoń II Szczecin. Potem, w turnieju półfinałowym o awans do II ligi w Warszawie, ''warciarze” pewnie zwyciężyli, pokonując AZS AWF Warszawa, OSiR Łowicz i AZS Bydgoszcz. W decydującym o awansie turnieju w Kołobrzegu ulegli co prawda Kotwicy, ale wygrali z AZS-em AWF Warszawa i Gwardią Szczytno, co dało im historyczny awans. Na zapleczu ekstraklasy zespół ZBR Warta występował tylko jeden sezon, wygrywając jedynie trzy mecze (z Instalem Białystok, Wybrzeżem Gdańsk i Obrą Kościan) i zajmując ostatecznie 11.-12. miejsce. Skład zespołu, którego trenerem był wówczas Andrzej Stanek, stanowili: Wiaczesław Fomienko, Mariusz Gintowt, Krzysztof Karlik, Maciej Kulczyk, Dariusz Maciejewski, Mariusz Młynarczyk, Aleksander Nikiszyn, Cezary Olejniczak, Marek Panasiuk, Radosław Sojka, Janusz Stanek, Marcin Sukiennik, Sławomir Zalewski i Robert Żurakowski.

Po rozwiązaniu sekcji w ZBR Warta seniorska koszykówka męska w Gorzowie praktycznie przestała istnieć. Reaktywowano ją później w Uczniowskim KS Chemik, który to zespół od sezonu 1996/97, przez kilka kolejnych lat, ponownie zaczął występować w III lidze (tzw. lidze strefowej). Zawodnicy Chemika zajmowali kilkakrotnie miejsca w czołówce, walcząc nawet - w 2000 i 2001 roku, w turniejach półfinałowych o wejście do II ligi. Po dość długiej przerwie (do 2008 roku nie było żadnego gorzowskiego zespołu w seniorskich rozgrywkach) w dolnośląskiej III (IV) lidze uczestniczy ekipa Gorzowskiego Klubu Koszykówki pod nazwą NGR Technologie AZS AWF.

Reaktywacja koszykówki w latach 2008/2013

Od roku 1994 na parkietach Gorzowa dominowała koszykówką męska, ale w wydaniu amatorskim. Zorganizowano blisko 12 edycji rozgrywek o najlepszy zespół nieprofesjonalny, aby w 2008 roku stworzyć coś bardziej wyczynowego. Powstała drużyna NGR Technologie GORBUD AWF Gorzów, która występowała w sezonie 2008/2009 w rozgrywkach o mistrzostwo III ligi. Główny cel jaki postawił sobie prezes Gorzowskiego Klubu Koszykówki Andrzej Stefanowicz to start w sezonie 2009/2010 w drugiej lidze. Prowadzeniem w/w zespołu podjęli się trenerzy: Zbigniew Wilmiński i Łukasz Andrzejewski. Niestety gorzowski zespół zajął ostatnie miejsce w turnieju barażowym – zorganizowanym w Gorzowie - i nie awansował do grona drugoligowców. W rozgrywkach 2009/2010 zespół prowadzony przez Sławomira Szulczyka zajął w rozgrywkach trzeciego frontu pierwsze miejsce. Jednak w turnieju półfinałowym o wejście do drugiej ligi gorzowianie uplasowali się na ostatnim (czwartym miejscu) i odpadli z dalszej części eliminacji. Kadra zespołu NGR Technologie GORBUD AWF Gorzów: Jakub Borowski, Michał Filipowski-Śledź, Michał Michalak, Janusz Kopaczewski, Paweł Tołoczko, Michał Żyłczyński, Kamil Izraelski, Artur Pacek, Marek Mańkowski, Michał Kaczmarczyk, Mateusz Starczewski, Karol Brzozowski, Błażej Daracz, Robert Żurakowski, Robert Pawłowski, Wojciech Gładysz, Jerzy Makara, Sebastian Kaszewski.

Dopiero w 2011 roku zespół GKK Gorzów prowadzony przez trenera Janusza Wierzbickiego awansował do II ligi. Niestety po pierwszym sezonie rywalizacji na drugim froncie rozgrywek drużyna spadła do III ligi.

Reasumując, gorzowska koszykówka mężczyzn, mimo dużych tradycji, i ponad 50-letniej obecności na parkietach ligowych, nigdy nie mogła wypłynąć na szersze wody i pozostawała zawsze w cieniu innych dyscyplin zespołowych, w tym i koszykówki żeńskiej. Największym sukcesem gorzowskich basketballistów był awans do II ligi w 1992 r. i 2011 r. zespołu ZBR Warta i GKK Gorzów.

Gorzowscy koszykarze na parkietach innych klubów.

Pomimo, że gorzowska koszykówka męska nie gościła na ekstra ligowych parkietach, to należy z satysfakcją odnotować przynależność naszych wychowanków w znaczących polskich klubach. Pierwszym historycznym transferem koszykarskim, jakiego pozyskał inny klub spoza Gorzowa, był Jerzy Stańko (rocznik 1947). W roku 1969 - najlepszy zawodnik gorzowskiego Stilonu - otrzymał propozycję gry w drugoligowej Warcie Poznań. W kartach tamtejszego klubu zapisał się jako wybitny zawodnik, a także trener. W 1978 roku powrócił do Gorzowa i objął stanowisko trenera MZKS „Komunalni”.

W 1971 roku do Śląska Wrocław przeszedł niespełna szesnastoletni Hubert Kempisty (rocznik 1955). Mierzący 202 cm wzrostu, wychowanek Stilonu (trener Tadeusz Gronowski), szybko znalazł miejsce w pierwszym zespole. Kilkakrotnie, wspólnie z Pawelczakiem, Chudeuszem, Frelkiewiczem czy z Jackiem Kalinowskim zdobywał Mistrzostwo Polski. Jego talent został zauważony również przez trenerów USA, którzy w tamtych latach często gościli we Wrocławiu – w ramach tourne. Mając na uwadze prawidłowy rozwoju młodego zawodnika Amerykanie przyznali H.Kempistemu roczne stypendium. W 1977 roku Kempisty powrócił do Gorzowa i zasilił zespół MZKS „Komunalni”.

Do zielonogórskiego Zastalu (na krótko), a następnie do ekstraligowej Pogoni Szczecin przeszedł w 1974 roku siedemnastoletni Janusz Wojtczak (rocznik 1958) – kolejny wychowanek Tadeusza Gronowskiego. Inteligentny, mierzący 190 cm wzrostu, szczególnie utalentowany rzutowo oraz posiadający wyjątkową skoczność – na boisku radził sobie na każdej pozycji. W wieku 19 lat zdobył dla Pogoni w dwumeczu ligowym 96 punktów i tym samym pobił rekord super strzelca ze Szczecina Pawła Waniorka. Następnie podjął studia w Szczytnie i w tamtejszej drugoligowej Gwardii kontynuował swoją karierę sportową.

Najwyższym gorzowskim koszykarzem mierzącym 210 cm wzrostu, który zasilił najlepsze polskie zespoły był Leszek Rozwadowski(rocznik 1957) – wychowanek Tadeusza Wierzbickiego. Jako szesnastolatek w roku 1973 mierzył 188 cm wzrostu i reprezentował Gorzów w rozgrywkach okręgowych. Rok później przeszedł do Zastalu Z.Góra i dość szybko osiągnął właściwe parametry wzrostowe. Jego talent został szybko zauważony przez najlepsze i „drogie” kluby w naszym kraju. Grywał z powodzeniem w Stali Bobrek Bytom i Zagłębiu Sosnowiec oraz w Legii Warszawa.

Krzysztof Błaszczyński (rocznik 1970), którego prowadził w latach osiemdziesiątych (w Gorzowie) i dziewięćdziesiątych (w Zastalu Z.Góra) ubiegłego stulecia trener Andrzej Stanek, był chyba najzdolniejszym lubuskim koszykarzem. Rozpoczynał swoją karierę sportową w gorzowskim Zniczu, a następnie trenował w Orlętach. Mimo, że w 1985 r. miał trochę powyżej 180cm wzrostu i niewielką masę, to od razu podejmował walkę z najroślejszymi graczami. Szybko okrzepł i urósł do 200 cm. Jego pasją było wszystko, co się działo powyżej obręczy. Skakał namiętnie do bloków, na zbiórkę, no i do wsadów. Był pierwszym gorzowskim i chyba lubuskim koszykarzem, który podczas meczów ligowych z elementu wsadu robił widowisko. Jednocześnie pokazał, że wsad jest skuteczną i najprostszą drogą do kosza. W 1988 roku, mając 17 lat!!! przeszedł do ekstraligowego Zastalu Zielona Góra i od razu zadomowił się w seniorskim zespole. W pierwszym sezonie zmagań ligowych był objawieniem w naszym kraju. Polski światek koszykówki zastanawiał się skąd ten chłopak się wziął? Szybko trafił do reprezentacji Polski juniorów. Wspaniale rywalizował z Adamem Wójcikiem – zarówno w kadrze i meczach ligowych. Obecnie mieszka w USA.

Robert Żurakowski rocznik 1971 - Kolejny gorzowski zawodnik, trenowany od młodzika do seniora przez Andrzeja Stanka. Żurakowski odegrał znaczącą rolę w awansie ZBR Warty Gorzów do II ligi w 1992 r. Wcześniej był czołowym graczem zespołu Znicza Gorzów, z którym w 1988 wygrał ligę kadetów i awansował do Finałów Mistrzostw Polski w Iławie. Reprezentował również barwy Zastalu Zielona Góra w lidze dolnośląskiej juniorów (1989-90), gdzie został królem strzelców (wyprzedził wówczas znanego zawodnika Śląska Wrocław Maćka Zielińskiego!). W 2009 roku jako 38-letni zawodnik walczy o awans do II ligi w nowoutworzonym gorzowskim zespole.

Następnym gorzowskim zawodnikiem, który liznął parkietu ekstraklasy był Mariusz Gintowt (rocznik 1967) – trener Andrzej Stanek. Swoją karierę zawodniczą rozpoczął bardzo późno, bo w 1983 roku, gdy miał 16 lat. Kiedy przyszedł pierwszy raz na trening Orląt mierzył zaledwie 177 cm wzrostu. Był bardzo pracowity i wytrwały. Urósł w ciągu roku do 196 cm i niebawem stał się najlepszym zawodnikiem gorzowskiej drużyny. Swój talent rozwijał w Spójni Stargard oraz w Legii Warszawa. Odegrał znaczącą rolę w awansie ZBR Warty Gorzów do II ligi w 1992 r.

Jakub Dłoniak. Pozycja: niski skrzydłowy, wzrost: 192 cm, data urodzenia: 1983r. Wychowanek „Chemika” Gorzów od 2002 roku. Jest wyróżniającym się polskim zawodnikiem naszej ekstraklasy. Obdarzony znakomitym rzutem z dystansu, na parkiecie gra bez respektu dla rywali. Przebieg kariery sportowej:

Przebieg kariery sportowej:

- 1998-2002 UKS Chemik Gorzów

- 2002-2004 STK Szczecin

- 2004-2007 Tarnovia Tarnowo Podgórne

- 2007-2009 Znicz Basket Pruszków

- 2010-2012 ZASTAL Z.Góra (ekstraliga)

- 2012-2013 KKS Siarka Tarnobrzeg

- 2013-2014 Rosa Radom

- 2014-2015 WKS Śląsk Wrocław

Wygrał w Polsce kilkanaście prestiżowych turniejów rzutowych „za 3”

Mateusz Bartosz – wzrost: skrzydłowy/center, 204 cm, data urodzenia: 29.03.1987r. Wychowanek gorzowskiego „Chemika” swoją reprezentacyjną karierę rozpoczął przy pierwszoligowej Polonii 2011, z którą podpisał trzyletni kontrakt(2007). Mistrz Polski Juniorów Starszych z 2007 roku. Do 2007 członek kadry narodowej U20, reprezentant Polski, który uczestniczył z powodzeniem w Mistrzostwa Europy (Warszawa 2007). Był jednym z wyróżniających się naszych zawodników podczas mistrzostw: średnio w meczu zdobywał 6,8 pkt., notował też 9,1 zbiórek i 0,8 asyst. W czasie meczu z Estonią zebrał 19 piłek i 7 razy asystował kolegom. Bardzo dobrze wypadł w (niestety fatalnie przegranym w IVkw.) meczu przeciw Niemcom gdzie zdobył 12 pkt.

Przebieg kariery sportowej:

- 2006 - 2007: Politechnia Poznań

- 2007 - 2009: Polonia 2011 (w 2009 r. awans do ekstraklasy)

- 2009 - 2010 – ekstraligowy zespół z Poznania

- 2010 - 2012 – ekstraligowy AZS Koszalin

- 2012 - 2013 – ekstraligowy Anvil Włocławek

- 2013 - 2014 – 1 ligowy Polfarmex Kutno

- 2014 - 2015 – ekstraligowy Polfarmex Kutno